Đã bao giờ bạn thắc mắc tại sao con người lại cần phải phân chia thành các nhóm máu và ý nghĩa của việc phân chia các nhóm máu này.
- Học kỹ thuật xét nghiệm y học ra trường làm công việc gì?
- Hé lộ bí mật đằng sau câu chuyện bia làm từ nước tiểu
- Hướng dẫn thông tin tuyển sinh cao đẳng Xét nghiệm Sài Gòn năm 2020
Lịch sử về việc truyền máu.
Chúng ta đều biết rằng, có 4 nhóm cơ bản là A, B, O và AB. Nhưng tại sao, con người lại phải phân chia thành từng nhóm máu như vậy? Việc tìm ra và phân chia các nhóm máu là một phát hiện vĩ đại của y học và góp phần cứu sống hàng triệu người mỗi năm.
Truyền máu từ thời kỳ Phục Hưng được coi là một điều gì đó cực kỳ điên rồ và chúng ta có thể chết vì xuất huyết
Đến thập niên 1600, có 1 trường hợp người điên được tiến hành truyền máu của bê non, thay vì sử dụng máu người được một bác sĩ người Pháp tiến hành. Và tất nhiên việc này đã gây ra 1 hậu quả bi thảm: Người được truyền máu đã qua đời rất nhanh sau đợt truyền máu kế tiếp với những triệu chứng đổ mồ hôi, nôn mửa, tiểu ra nước màu đen.
Sau thí nghiệm thất bại này, việc truyền máu đã trở thành một nỗi ám ảnh kéo dài suốt 150 năm. Đến năm 1817, James Blundell – một bác sĩ người Anh, thay vì ngồi yên nhìn các sản phụ bị xuất huyết ra đi, ông quyết định sử dụng kỹ thuật truyền máu.
Blundell cho rằng chỉ máu người mới truyền được cho người. Nhưng tiếc là sau khi truyền máu người bệnh nhân, người đó vẫn bị tử vong. Trong những năm sau đó, Blundell vẫn quyết không bỏ cuộc mà tiếp tục tiến hành 10 thí nghiệm tương tự, nhưng chỉ có 4 người sống sót.
Thành tựu Y học về truyền máu mang tính đột phá.
Karl Landsteiner, một bác sĩ người Áo đã phát hiện ra rằng hồng cầu của hỗn hợp bắt đầu có hiện tượng ngưng kết khi truyền máu. Điều kỳ lạ là ngay cả khi trộn máu của người lành với nhau vẫn có hiện tượng trên, chứ không riêng gì người bệnh
Để tìm hiểu hiện tượng kỳ lạ này, Karl Landsteiner bắt đầu thu thập mẫu máu từ mọi người trong phòng thí nghiệm, sau đó tách mỗi mẫu ra 2 phần: hồng cầu và huyết thanh. Ông tiến hành trộn hồng cầu này với huyết thanh kia để quan sát hiện tượng ngưng kết. Sau nhiều lần thí nghiệm, ông đã chia các mẫu ra thành 3 nhóm: A, B và C (C chính là nhóm máu O bây giờ)
Đồng thời phát hiện ra được một số quy luật nhất định: Sẽ không có hiện tượng ngưng kết khi trộn hồng cầu và huyết tương nhóm A với nhau, nhưng các tế bào sẽ bị vón cục lại khi trộn hồng cầu nhóm A với huyết thanh nhóm B
Năm 1930, với công trình tìm ra nhóm máu của mình, Karl Landsteiner đã được trao giải Nobel Y học.
Tại sao phải làm xét nghiệm phân chia thành các nhóm máu?
Theo khoa học hiện đại thì khi truyền sai nhóm máu, mỗi hồng cầu chứa kháng nguyên đặc biệt của nó gây ra hiện tượng ngưng kết
- Hồng cầu A có chứa kháng nguyên A.
- Hồng cầu B có kháng nguyên B.
- Hồng cầu O không có kháng nguyên.
- Hồng cầu AB có cả kháng nguyên A và B.
Theo giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm– trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết: Khi kháng nguyên lọt vào cơ thể khác, kháng thể được tạo ra do sự kích thích của hệ miễn dịch, cơ thể sẽ tạo ra những phản ứng chống lại kháng nguyên (chính là nhóm máu được truyền vào) khiến cho bệnh nhân tử vong nếu truyền sai nhóm máu. Ví dụ như nếu máu A truyền cho máu B, kháng nguyên A gặp kháng thể Anti A sẽ gây hiện tượng ngưng kết và bệnh nhân sẽ tử vong
Biết được nhóm máu để làm gì?
Các nhà khoa học đã tiếp tục nghiên cứu và đưa ra sơ đồ truyền máu an toàn giúp cứu sống hàng triệu người trên Thế giới. Dựa trên việc kế thừa thành quả nghiên cứu của bác sĩ Landsteiner.
Hiện nay, các nhà khoa học đang nghiên cứu về mối quan hệ giữa nhóm máu với một số loại bệnh tật nhất định từ đó đưa ra phương pháp điều trị bệnh tốt nhất. Ví dụ, người thuộc nhóm máu O thường ít bị sốt rét hơn những người khác do tế bào miễn dịch dễ nhận ra hồng cầu bị bệnh nếu như đó là hồng cầu O.
Giảng viên trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết thêm: Việc biết được nhóm máu giúp chúng ta lý giải được vì sao mà nhóm máu tồn tại được cả triệu năm. Khi chọn được các nhóm máu phổ biến, mầm bệnh sẽ phát triển cực nhanh và dần dần sẽ tiêu diệt luôn vật chủ. Còn các nhóm máu hiếm hơn dần trở nên ưu thế và tồn tại qua thời gian nhờ có cơ chế bảo vệ.