Kháng sinh là những thuốc chỉ có tác dụng với bệnh do vi khuẩn gây ra và không có hiệu quả với bệnh do nhiễm virus như cảm lạnh, ho, cúm. Sau đây là những lưu ý khi dùng đề kháng kháng sinh.
- Hướng dẫn sử dụng thuốc Sudocrem an toàn, hiệu quả
- Những dược phẩm và dụng cụ y tế cần có trong tủ thuốc gia đình của bạn
- Nên chuyển đổi văn bằng 2 Cao đẳng Dược khi nào?
Nguyên nhân đề kháng kháng sinh
- Theo bác sĩ Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết: Kể từ khi ra đời đến nay, hàng trăm thuốc kháng sinh hoặc tương tự được phát minh ra và đưa vào sử dụng. Đây là bước ngoặt đánh dấu sự ra đời của y học về điều trị bệnh nhiễm khuẩn.
- Con người thường có thói quen ra ngoài mua thuốc kháng sinh khi bị sốt, cúm hoặc tiêu chảy, điều này hoàn toàn sai lầm vì thuốc kháng sinh không dùng để điều trị các chứng bệnh này.
- Trên thực tế, kháng sinh không có hiệu quả khi tác nhân gây bệnh là siêu vi.
- Dùng kháng sinh không đúng chỗ trong những trường hợp này chỉ làm cho vi khuẩn có lợi trong cơ thể bị tiêu diệt, tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây bệnh kháng lại với kháng sinh.
- Mặt khác, với các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp mắc phải tại cộng đồng (CA-RTIs) như nhiễm khuẩn hô hấp trên (viêm tai giữa, viêm mũi họng, viêm xoang) hay nhiễm trùng hô hấp dưới đặc biệt là viêm phổi (một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu), việc sử dụng kháng sinh để chữa bệnh gây ra bởi vi khuẩn là đúng, nhưng cần có chỉ định của bác sĩ để chọn đúng loại kháng sinh.
Ví dụ một người bị đau họng nguyên nhân có thể là do vi khuẩn như Streptococcus group A (cần điều trị bằng kháng sinh), hay có thể do siêu vi (sẽ tự khỏi sau vài ngày). Bác sĩ sẽ căn cứ trên dấu hiệu lâm sàng, các xét nghiệm để định bệnh và cho loại kháng sinh và liều lượng phù hợp.
Những sai lầm khi dùng đề kháng kháng sinh.
Theo thạc sĩ Nguyễn Thị Nhị Hào- giảng viên bộ môn Dược tại trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ:
- Nhiều trường hợp người bệnh sử dụng chung toa thuốc với người khác dẫn đến tình trạng lạm dụng kháng sinh không cần thiết hoặc sử dụng kháng sinh không đúng loại, không làm cho vi khuẩn bị tiêu diệt mà còn biến đổi để kháng lại kháng sinh.
- Một sai lầm khác trong việc sử dụng kháng sinh là tự ý thay đổi chỉ định của bác sĩ. Dễ thấy nhất là tình trạng ngưng thuốc khi chưa hết liệu trình, chẳng hạn như nhiều phụ huynh xót con uống kháng sinh không hợp tác, hay quấy khóc, nôn trớ nên vừa thấy con có dấu hiệu chuyển biến tốt hơn là ngừng thuốc, hoặc giảm liều lượng thuốc.
- Kết quả là bệnh dễ tái phát, vi khuẩn vẫn còn sống sót và trở nên đề kháng với kháng sinh. Có trường hợp người bệnh còn “đòi” bác sĩ kê hay tự ý đổi liều kháng sinh mạnh hơn khi mới điều trị kháng sinh 2-3 ngày chưa thuyên giảm.
- Những tác hại mà đề kháng kháng sinh gây ra cho sức khỏe
- Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đề kháng kháng sinh là một trong 10 mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe toàn cầu năm nay, bởi những tác hại của vấn nạn này đối với người bệnh và gia đình người bệnh.
- Nếu mắc bệnh nhiễm khuẩn hay dễ tái phát bệnh cũ, người bệnh có chỉ định dùng thuốc kháng sinh sẽ gặp nhiều khó khăn do kháng thuốc. Lúc này người bệnh có thể dùng kháng sinh phổ rộng, đắt tiền hơn lại nhiều tác dụng phụ hơn.
- Nếu bệnh nhân phải nằm viện, thời gian điều trị có thể dài hơn. Chi phí y tế tốn kém hơn nhiều bởi bệnh nhân nhiễm vi khuẩn đề kháng kháng sinh cần có sự chăm sóc đặc biệt, như nằm phòng bệnh cách ly, cần các dịch vụ hỗ trợ xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh…
- Không chỉ khó hồi phục hơn, nhiễm bệnh chéo tại bệnh viện của người bệnh cũng cao hơn. Nhiều trường hợp không thể khỏi bệnh, tăng tỷ lệ tử vong.
Những lưu ý cho người bệnh khi dùng đề kháng kháng sinh
Thế giới đã xuất hiện các vi khuẩn kháng với hầu hết kháng sinh, còn gọi là vi khuẩn siêu kháng thuốc. Tuy nhiên, tốc độ nghiên cứu và bào chế thuốc kháng sinh thế hệ mới hiện không kịp so với mức độ gia tăng của các vi khuẩn kháng thuốc.
Trong bối cảnh đó, nhận thức và hành động của mỗi người bệnh là yếu tố quan trọng hàng đầu trong cuộc chiến đẩy lùi tình trạng đề kháng kháng sinh.
Theo dược sĩ nguyễn Hữu Ngọc, giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn– trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết: Để chủ động trong việc ngăn ngừa đề kháng kháng sinh, người bệnh cần tuân thủ các lưu ý sau:
- Phải hoàn tất liệu trình sử dụng kháng sinh, không bỏ giữa chừng và phải dùng hết liều được kê kể cả khi đã cảm thấy khỏe. Thông thường kháng sinh được dùng từ 5 đến 10 ngày.
- Không tận dụng kháng sinh còn thừa
- Tuyệt đối không cho người khác dùng chung kháng sinh
- Cần đi khám khi phát hiện bệnh, không tự ý mua kháng sinh tại các hiệu thuốc khi không có toa thuốc chỉ định và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.